Sygnalista, znany również jako „whistleblower”, to osoba zgłaszająca przypadki naruszeń prawa w miejscu pracy lub organizacji, z którą jest związana. Może to dotyczyć korupcji, łamania przepisów bezpieczeństwa, ochrony środowiska czy oszustw finansowych. Działania sygnalisty mają na celu ochronę interesu publicznego.
W Polsce ochrona sygnalistów została uregulowana ustawą z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów. Ustawa ta implementuje dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. Przepisy te gwarantują ochronę tożsamości sygnalisty oraz zabezpieczają go przed represjami ze strony pracodawcy, w tym zwolnieniem czy obniżeniem wynagrodzenia. Ustawa zobowiązuje również firmy zatrudniające co najmniej 50 pracowników do wprowadzenia procedur umożliwiających zgłaszanie nieprawidłowości.
Sygnaliści odgrywają kluczową rolę w budowaniu uczciwości i przejrzystości. Ich odwaga pozwala wykrywać i eliminować zagrożenia, które mogłyby szkodzić społeczeństwu, firmom i środowisku. Jednak wciąż napotykają na wyzwania, takie jak obawy przed odwetem czy niewłaściwa implementacja mechanizmów ochronnych w firmach.
Oto lista przydatnych linków dotyczących ochrony sygnalistów w Polsce, poniższe źródła dostarczą szczegółowych informacji na temat przepisów dotyczących ochrony sygnalistów w Polsce oraz ich implementacji zgodnie z unijnymi dyrektywami.:
- Ustawa o ochronie sygnalistów: Pełny tekst ustawy z dnia 14 czerwca 2024 r.
- Dyrektywa UE 2019/1937: Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii.
- Informacje Ministerstwa Sprawiedliwości: Aktualności dotyczące wdrożenia ustawy o ochronie sygnalistów.
- Publikacja w Dzienniku Ustaw: Oficjalna publikacja ustawy w Dzienniku Ustaw.
- Artykuł informacyjny: Omówienie ustawy o ochronie sygnalistów i jej znaczenia.